Yandex Navigasyon

"Birlikten kuvvet doğar". Açıklamaya bile gerek olmayan bir söz. İnternet'te de kimi zaman farkında bile olmadan büyük bir güç ortaya çıkartan kitleler var. Yani kullanıcılar. Bir linke tıkladığında pek çok veri oluşturan kullanıcılar sağladıkları verilerden faydalanabiliyorlar.

Blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.

Merhaba,

Yandex Rusya merkezli olup, dünyaya açılımını Ukrayna, Beyaz Rusya, İsviçre, Amerika ve Türkiye'de yapan bir firma. Arama makinesi henüz emekleme durumunda. Google ile rakip. Bu rekabet durumu sanki biraz Türkiye'ye yarıyor gibi. Google, hizmetlerinin pek çoğunu Türk kullanıcısından sakınıyor! Bunlardan önemli biri haritalar hizmetinin uzantılarından olan trafik bilgisi.

Yandex haritaları kullanıcılara baktıkları yörede trafik bilgisini de verebiliyor. Bu sıkışık trafikte ilerleyen büyük şehir sürücüleri için gerçek bir nimet. Trafik bilgisini geçtiğimiz yıllarda vermeye ilk başladıkları zamanlarda, üzerinde uydu takip cihazı olan ticari filoları izleyen bir firmadan alıyorlardı. Bir süre sonra sadece uygulamayı kullanan diğer kullanıcılardan aldıkları anlık bilgiler hizmet için yeterli hale geldi.

Google da hemen hemen aynı şekilde veri toplayıp kullanıcılara sunuyor. Ancak ülkemizde bu hizmeti vermiyor. Sadece trafik bilgisini de değil, sesli yönlendirme sistemini de Türk kullanıcısından sakınıyor Google.

Yani eğer Google sakınmasa, yıllardır bir ücret ödemeden Google'ın sesli navigasyon sistemini kullanarak ülkemizde hem kaybolmadan bilmediğimiz yollarda, gideceğimiz yeri kolayca bulacak, hem de trafik yoğun mu görecektik. Üstelik yoğun trafikte sakin, alternatif yolları kullanarak zaman da kazanabilecektik. Karşılığında hiç de değersiz olmayan trafik bilgilerini sağlayacaktık. Gerçi, Android ya da ios kullanan cihazlar bu bilgiyi zaten devamlı olarak merkezlerine aktarıyorlar. Bu kadar veri sağlasak da karşılığında hiç bir şey alamıyorduk. Derken, geçtiğimiz bayram öncesinde Yandex sesli navigasyon hizmetini Android ve ios'lu cihazlar için ülkemizde açtı. Henüz çok yeni olduğundan aksayan yönleri olabilir. Ancak hiç durmadım, yükledim. Bayram için düştüğüm yollarda hem kullandım, hem de kendi çapımda trafik bilgisi sağladım Yandex'e.

Telefonumdan mı, programın işleyişinden mi bilmiyorum. Anlık gecikmeler yüzünden sık sık döneceğim yeri kaçırıp, rotayı yeniden hesaplattım. Sinir harbini bir yere koyacak olursak, Yandex'in alternatif yolları sağlarken çok ara sokakları önermemesi daha iyi olur sanırım. Özellikle kaybolduğunuzda karşınızda mahallenin bıçkın gençlerinin "bunların burada ne işi var" ifadeli bakışları ile karşılaşmak çok da istenecek bir durum değil. Sanırım algoritmalar burada devreye girip, işleri yoluna koyabilir. Laf aramızda, benim de navigasyon emirlerini yerinde anlayıp uygulayamamış olmam da bir faktör, ancak bu bazı ince ayarların yapılmaması için bir mazeret olmamalı.

Uygulamadan söz etmek istiyorum biraz. Oldukça yalın bir uygulama. Çalıştırıyor ve gideceğiniz adresi giriyorsunuz. Size bir rota veriyor. Yandex haritalardan alışık olduğumuz renk kodları ile hem üzerinde gittiğiniz yolu, hem de tüm güzergahı renklendiriyor. Yeşil, akan trafiği, sarı yoğun akıcı trafiği, kırmızı ise yoğun durucu trafiği anlatıyor. Anlık veriler ile alternatif ve nispeten sakin yollardan götürse iyi olabilir tabi ama bu özellik var mı, pek anlayamadım. Eğer yoksa, olsa fena olmaz. Bir de tamir edilen kapalı yollar eklenince pek keyifsiz sürprizler yolculuğunuzu kötüleştiriyor.

En azından bir alternatif olması ve Google'ın sunmadığı hizmeti ülkemizde sunması iyi. Karşılığında büyük şehirlerde yılın her ayı ve günü ne tür bir trafik yoğunluğu yaşandığı konusunda detaylı bir profil çıkartacak kadar bilgiyi elde ediyor. Hani var ya, big data diyoruz? Düşünsenize, bu veriler ile oluşturulmuş şehir trafik profilleri işten anlayan birinin eline geçse, belki de büyük şehirlerin trafiğini rahatlatabilecek projeksiyonlar ve planlamalar yapılabilir. Sadece tüm trafik ışıkları bu veriler ile entegre edilse ve yoğunluğu azaltacak şekilde anlık olarak gelen verilerden beslenip çalışsalar, trafik saatlerinde trafik polislerinin iş yükü azalabilir. Trafik de daha hızlı akar.

Benim aklıma bir çırpıda gelenler bunlar. Üzerinde düşünülse daha neler çıkar kim bilir?

Özetlersek, artık akıllı telefonunuza sesli yönlendirme yapan bir navigasyon programını bedavaya yükleyebilirsiniz. Bunda da veriyi bizler, yani kullanıcılar sağlıyoruz. Bu yönü ile sosyal bir paylaşım.

Trafikte zaman kaybetmediğiniz, iyi ve sağlıklı günler dilerim.

Ses kaydındaki Topher Mohr and Alex Elena'ya ait Hot Heat isimli parça Youtube'un sağladığı  ücretsiz arka plan müziklerindendir.

Sosyal Navigasyon (Seyir)

Yeni Medya ile Navigasyon, yani Seyir kavramını bağdaştırmak zor gelebilir. Seyir sistemleri genellikle profesyonel ekipler tarafından hazırlanan yazılım ve harita bilgilerine dayandırılır. Oysa sosyal dayanışma ile seyir sistemleri de daha etkin ve güncel olabilir.

Merhaba,

Web 2.0 ile kullanıcı tarafından oluşturulan içerik kavramı iyice hayatımızın parçası oldu. Ancak gün geçtikçe akla gelmedik pek çok alanda etkisini görüyoruz. Bu alanlardan biri de Seyir.

Seyir cihazları ile tanışalı yaklaşık 5-6 sene oluyor. Başlangıçta küçük ekranlı, durmadan konuşup bizi yolunu bilmediğimiz gideceğimiz yere götüren cihazlardı. Daha sonra gelişen akıllı telefonlar ile cebimize de girdiler.

Seyir cihazları İnternete erişmeye başlayınca öncelikle trafik bilgisini almaya başladılar. Trafik bilgisi ise en iyi o anda trafikte seyir halinde olan diğer kullanıcılardan gelen verilerden sağlanabilirdi.

Google kendi uygulaması Google Maps ile seyir hizmetini ve trafik bilgisini daha çok gelişmiş ülkeler ve ABD'de veriyor. Ülkemizde ise bu bilgileri ilk olarak Rus İnternet şirketi Yandex vermeye başladı. Başlangıçta Türk piyasasına akıllıca bir giriş olması için haritaların üzerinde trafik bilgisi vermeye başladı. Goggle bu hizmeti o dönemde Türkiye için vermiyordu. Halen de vermiyor. İlk etapta üzerinde GPS cihazı bulunan şirket araçlarından gelen veriyi kullanarak mobil cihazlar üzerinde çalışan harita uygulaması üzerine trafik bilgisi verildi. Daha sonra uygulamayı kullananların sağladıkları konum ve hız verileri ile trafik bilgisi paylaşımı ülkemizde de kullanıma girdi. Tabi sesli yönlendirme ile gidilecek yere alternatif yollardan gitmeyi sağlayacak bir seyir sistemi de uygulamaya eklenmedikçe tam olmuş sayılmaz ama Roma da bir günde kurulmadı öyle değil mi?

Büyük ölçekli şirket olduğunuzda hantallaşırsınız, ancak buna karşın mali imkanlarınız sayesinde yapamadığınız bir işi yapanı satın almak işlerinizi kolaylaştırır. Facebook, Microsoft, Google gibi firmaların geçmişleri böyle satın alma hikayeleri ile dolu.

Geçtiğimiz günlerde Google Waze isimli uygulamanın üreticisi olan İsrail firmasını bünyesine kattığını duyurdu. Waze'in uygulaması akıllı cihazlarda çalışan bir sosyal seyir programı. Kullanıcılar bunu yüklediklerinde sadece bedava bir seyir programına sahip olmuyorlar. Aynı zamanda kendileri de içeriğin oluşturulmasına haritaların güncelleştirilmesine ve düzeltilmesine katkı veriyorlar. 30 milyon kullanıcısı ile günden güne,  bir yerden, bir yere giderken edinilen bilgilerin ortak hafızaya aktığını düşünün. Basit bir örnek vereyim, önünüzde trafikte bir sıkışıklık olduğunda ya da uzun yolda hız kameralarının bulunduğu yerlerde durumdan haberdar olduğunuzda böyle bir yazılım işimize yaramaz mı? Alternatif yoldan gideceğiniz yere daha çabuk ulaşmak ve gereksiz yere fazla sürat cezası yememek güzel değil mi? "Canım sürat yapmasın kullanan" diyebilirsiniz ama zaten seyir yazılımından gelen uyarılar da kullanıcıyı daha dikkatli ve temkinli kullanmaya yönlendirdiği için amaca zaten ulaşılmış olmuyor mu?

Waze kullanıcıları yoğun trafik, kaza, polis çevirmeleri, yol onarım çalışmaları gibi konulardan gerçek zamanlı olarak haberdar olabiliyorlar. Hepsi kullanıcıların sağladığı veriler ile oluşturuluyor. Yine yollarda gerçekleşen değişikliklerin kullanıcılar tarafından işlenmesi ile harita son derece güncel olabiliyor. Facebook ile bağladığınızda ise arkadaşlarınızı nerelerde olduğunu, size yakın olup olmadıklarını da görebiliyorsunuz. Gerçi Google aldıktan sonra, kendi Google Plus sistemi ile daha entegre olacaktır ama Facebook da dışlanmaz sanırım. Bizde pek uygulaması olmasa da, en ucuz benzini satan istasyonları da görebildiğinizden para tasarrufu da sağlıyor. Adeta, ortak akıl gibi bir uygulama.

Google kendi kullanıcılardan da büyük bir kitleyi bu programın bünyesine girmesi sayesinde ekleyince gerçekleşecek sosyal ağın büyüklüğünü bir düşünün!

Seyir sistemi yazılımının bile sosyal olabildiği, ilginç bir dünyada, kitlesel bir değişimin ayak seslerini duyar gibi olmuyor musunuz?

Yeni Medya serimiz devam edecek.

İyi günler dilerim.