Linkedin Nedir?

Bir zamanlar çok belirgin çizgilerle birbirinden ayrılan Sosyal Ağ siteleri arasındaki ayrılıklar giderek belirsizleşiyor. Sosyal Ağlar daha çok kullanıcı toplama yarışında giderek birbirlerinden çok küçük ve neredeyse farkedilemez hale gelen detaylar ile ayrılıyorlar. Böyle bir yarışın kazananı olabilir mi?

Bu blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.

Merhaba, 

İş arama, bulma, yeniden arama süreçleri günümüz dünyasının vazgeçilmezleri arasında. Bu konularda çevreniz ne kadar genişse yeni bir iş bulup kendinizi günden güne geliştirmek ve daha iyi bir hayat yaşama şansını yakalamak mümkündür. Çevre genişletme konusunda sanal alemde ne yapılabilir düşüncesiyle 2002 yılında kurulan Linkedin sosyal ağ ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan bir yeni medya sitesidir.

İster istemez içerisine iş ve eleman temin etme gibi konuları da almıştır. Küresel özellikleri bulunduğu için kendi ülkenizin işgücü ile sınırlanmadan kullanıcıları arasından ilgi alanınıza göre geniş bir kesime ulaşabilirsiniz. 

Eski okul, çalışma arkadaşlarınızı buradan bulmanız mümkündür. Sosyal ağların yapısı gereği, arkadaşınızın arkadaşı, diğer sosyal ağlardaki bağlantılardan yakaladıklarınız derken, kendinizi geniş bir sosyal ağ içinde bulabilirsiniz. 

Bir dakika, bunu yapan Facebook değil miydi? Evet, aynen öyleydi ama Linkedin daha formel başlayıp geçirdiği metamorfozda Facebook tipinde bir şeye döndü. Öncelikle, 20 civarında dili destekliyor. İçlerinde Türkçe de var. Dolayısıyla, giderek daha çok Türk kullanıcı tarafından ilgi görüyor. Oyunları içinden çıkartırsanız Facebook ile Linkedin birbirine çok benzeyecektir. Başta da söyledim ya, giderek sosyal ağ siteleri birbirlerinin alanlarına giriyor diye. Sanırım yakında birinde ne imkan varsa, diğerinde de olacak.

O halde Linkedin'in farklarına değineyim biraz. Öncelikle kullanıcı davranışları sınırları belirginleştiriyor ya da ortadan kaldırıyor. Yani burada genellikle profesyonel konularda paylaşımlar yapılıyor. Gündelik siyasi, magazinsel konulara pek rastlamıyorsunuz. Dolayısıyla böyle konuları pek paylaşmıyorsunuz da. Söz gelimi CRM, yani müşteri ilişkileri yönetimi üzerine bir makaleyi okuduktan sonra beğenmişsem, altındaki sosyal medya ikonlarından mavi "in" yazan, yani Linkedin paylaşım tuşuna basıveriyorum. Gazete sitelerinde genellikle aklımın ucundan bile geçmiyor aynı tuşu kullanmak. Sosyal içerik paylaşımı konusunda, kullanıcıların tercihleri benim gibi midir bilemiyorum ama, hislerim ve davranışlarım bu sitede farklılaşıyor.

Hemen güzel bir yanına da değineyim. Bir başkasını nitelikleri nedeniyle övmek ve o niteliklerinden başkalarına bahsetmek, o kişiyi teşvik edici ve yapanı da alçak gönüllü ve takdir eden konumuna taşımaktadır. Bir süredir Linkedin, bu imkanı kullanıcılarına tanıyor. Siz özelliklerinizi yazıyorsunuz, profilinize gelen tanıdıklarınız da uygun gördüklerini onaylıyor. Sonuçta, başkaları tarafından onay almış, yetkinliklerinizden oluşan bir liste ortaya çıkıyor. Objektifliği tartışma götürür. Yine de, bir iş fırsatı için, böyle bir envanter, güzel referans olabilir. 

İlgi duyduğunuz alanlarda, haberleri ve deneyimleri paylaşmak işinize yarayabilir. Kariyerinizi yeniden yapılandırabilir, ağınız sayesinde belki yeni bir iş bulabilirsiniz.

İş ilanları vermek mümkün. Tabi belki de ilk iş ilanınızı hazırlarken sitenin gelir modeli ile tanışmanız söz konusu olabilir. Çünkü, iş ilanı vermek için bir bedel ödemeniz gerekiyor. 200 ülkeden, 225 milyondan fazla kullanıcısı olduğuna göre, verdiğiniz paranın karşılığını almanız mümkün belki, ama aynısını Facebook daha fazla kişiye ulaştırıp, üstelik bedavaya yapabilirse neler olur diye merak ediyorum.

Gelelim benim biraz kızdığım ama daha çok şaşırdığım, insan kaynakları sitelerine. Yıllardır önlerinde duran sosyal ağ sitesi örneklerine rağmen bu konuda dişe dokunur bir şey yaptıkları pek söylenemez. Ellerinde dev CV havuzları var. Ancak bu büyüklükte veriyi elde tutmak o veriyi değerli kılmıyor. Aksine, hızla elinizdeki CV'ler eskiyip değersizleşiyor. Büyük veriyi oluşturmak önemli ama içindeki değeri işe yarar kılamadıktan sonra, bunun fazla bir anlamı yok. Büyük veri, çöp yığınına verilen isim değil. İşe yarayan ve değer yaratıp, size de kazanç sağlayan veri, büyük veridir. 

Linkedin sunucuları, uzunca bir süredir yoğunluk nedeniyle sorunlar yaşamanıza neden olabiliyor. Umarım, yakın zamanda sunucu tarlalarını dünya üzerinde uygun yerlere dağıtarak, bu tür sorunları giderebilirler. Yeni Medyanın sosyal ağ siteleri, kendileri de gerçek anlamda ağın bir parçasını oluşturmak zorundalar gibi görünüyor. Facebook ve Google bu konuda iyi örnekler sergiliyorlar. Ancak onların ekonomik olanaklarına sahip olmak da pek kolay değil tabi.

İşin özü basit aslında. İster İnsan Kaynakları sitesi olun, ister Sosyal Profesyonel Ağ sitesi, yapmanız gereken basit bir şekilde iş arayan ile işgücü arayanları bir araya getirmek. Elde büyük veri olunca, bunu değerli ve kullanışlı kılmanın yolu, bu veriyi en iyi şekilde değerlendirmek ve tarafları buluşturmak için gereken başarılı site yönetimini yapmak. Bir insan kaynakları sitesi, "head hunter" yani kafa avcısı gibi davranmayı becerdiği ölçüde başarılı olabilir. Yani işe en uygun adayı belki de o adayın haberi bile olmadan bulup, tarafları birbirine bağlamadıktan sonra ağ olmamanın ne anlamı var?

Bakalım bunu önce kim becerecek?

Linkedin konusunda, özetle söylenebilecek şu. Her şeyden biraz bulabileceğiniz bir Profesyonel Sosyal Ağ sitesi. Tabi bu kadar karışıklığın içerisinde kendinizi kaybetmezseniz. İş bulma konusunda yeterliyseniz, zaten her ortamda iş bulursunuz. Gelir Modeli üzerinde yeterli düşünülmemiş ama belki de böylesi daha saydamdır. 

Profilinizi görüntüleyenlerin tam listesini görmek,
InMail ile istediğiniz kişiyle doğrudan iletişime geçmek,
Genişletilmiş profilleri görmek,
Daha fazla arama filtresi ve sonucu edinmek isterseniz aylık yaklaşık 100 lira ödemeyi göze almanız gerekiyor. Pek azımsanacak bir bedel değil. Ama "ödemeye değer mi", diyebilmeniz için bu siteyi kullanmayı öğrenmeniz gerekiyor.

Başarılı bir iş hayatı ve sağlıklı günler dilerim.
----

Linkedin fazlasıyla ciddi geliyorsa bir de şunu izleyin!

Stajyerlerin flashmob etkinliği ;)

Büyük Veri (Big Data)

Yeni medya üzerinde de etkisi olan Büyük veri yani Big Data konusunda yapılabilecek çok iş ve fırsat bulunuyor. Peki bunu doğru olarak değerlendirebiliyor muyuz?

Merhaba,

Sms, elektronik posta ve sosyal medya siteleri satış ve pazarlama için son derece etkili kullanılabilir. Peki öyle mi kullanılıyorlar? Bizi ilgilendirmeyen, rahatsız eden, dahası markadan ve kampanyadan soğutan çabalar neden başarılı bir pazarlama stratejisi haline gelmek yerine çekilmez bir hal alır?

El ilanlarını düşünün. Yolda yürürken elinize tutuşturulan güzellik salonunda cilt bakımı ve indirim ile ilgili olan mesela. İyi de ben erkeğim ve kadınlar için hedeflenmiş bir pazarlama yönteminin benim elimde ne işi var? Hemen analiz edelim bu durumu: Belli ki işyeri sahibi işlerini biraz daha geliştirebilmek adına "ne yapayım?" diye düşünürken. Bir el ilanı bastırıp, burada kısaca hizmetlerini tanıtmayı ve belki de bir indirim kampanyasıyla yeni müşteriler çekmeyi hedeflemiş. Bunu yaparken, neredeyse son adıma kadar doğru giden yöntem, benim elime tutuşturulduğu anda boşa gitmiş oluyor. Bir iki düşünceli kişi, ilanları bir sonraki çöp kutusuna kadar ellerinden bırakmazken yerler bu ilanlarla dolup taşıyor. Broşürleri dağıtan eleman, basit bir gözlem ile hedefini doğru seçebilirdi. Sadece kadınlara broşür vermek yerine, erkeklere de broşür uzatmak düşük de olsa broşürün hedefine ulaşabileceğini yani alanın, ilgi duyabilecek birine verebileceği düşüncesini barındırır. Böylece dökme yöntemle yapılan broşür dağıtımı sonucunda geri dönüş buna değmişse yönteme devam edilir.

Elektronik postalar ve sms mesajları da benzer hedefleme dürtüsü ile gönderilir genellikle. Geri dönüş ile ilgili bilgi genellikle göz ardı edilir. Zaten belki de, bu mailleri ve smsleri yollayanların bu tür bir veriyi değerlendirecek ya da saklayacak imkanları yoktur. Zaten maliyet olarak önemli olmadığından, sadece mesajı yollayıp, geri dönüş için beklerler. Oysa basit verileri değerlendirmek, hedeflenen kitleye ulaşmak konusunda başarı şansını artırabilir. Örneğin elimizde, sadece isim ve telefon numarasından oluşan bir veri varsa bu isimlerden erkek ve kadın olarak kesine yakın olanları ayırıp, ona göre gönderim yapmak makuldür. Elde cinsiyet, yaş  gibi veriler de varsa daha da başarılı bir hedefleme yapmak mümkündür.

Oysa elinde bir şekilde büyük veri bulunduranların, bunu değerlendirmeleri halinde kazançlı çıkabilecekleri düşünülebilir.

Büyük Veri (Big Data) eğer sahip olan tarafından anlamlı şekilde analiz edilip, doğru sorulara doğru cevapları verecek hale gelirse çok işe yarayabilir. Büyük veri insanların davranışları, edimlerinden alınan küçük veri parçalarının birleşiminden oluşan dev bir sanal bulut gibi düşünülebilir.

Büyük verideki bilgilerden yapılan analizlerden yola çıkarak oluşturulacak bir senaryo üzerinden başarılı olabilecek bir pazarlama, satış kampanyası yapmak için konunun uzmanlarının belirleyecekleri hedefler başarının kapılarını açabilir.

Büyük veriye kimler sahiptir? Şöyle bir sıralayalım.

Google,
Diğer Arama Motorları,
Sosyal medya siteleri,
Telefon operatörleri,
İnternet servis sağlayıcılar,
Bankalar,
Devlet,

Liste uzatılabilir. Burada veriye sahip olmak başka bir durum, onu kullanabilmek için ne olduğunu anlamak ve değerlendirebilmek çok başka bir durumdur.

Örneğin telefon operatörünüz neredeyse hakkınızda pek çok veriyi anlamlandıracak kadar çok bilgiye sahiptir. Evinizi, işyerinizi, sık gittiğiniz yerleri, tatilinizi nerede geçirdiğinizi, boş vakitlerinizde ne yaptığınızı, kimlerle bir araya geldiğinizi, nereden alışveriş yaptığınızı, hangi eğlence türlerini tercih ettiğinizi ve bunun gibi uzatılabilecek pek çok bilginize sahiptirler.

Kredi kartını kullandığınız banka da sizin harcama alışkanlıklarınız hakkında sıralansa oldukça eğlenceli bir liste çıkarabilecek kadar çok bilgiye sahiptir.

Yine de işinize yaramayacak kampanya ve önerilerle size ulaşıyorlarsa bu tamamen ellerindeki büyük veriyi değerlendirememelerinden kaynaklanmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde hedefi beni bir üst pakete taşımak olan İnternet servis sağlayıcım aradı. Satış personeli kotalarımı aştığımı bu nedenle hızımın düştüğünü, istersem halen kullandığım pakete ödemekte olduğum x fiyatı ile iki katı fazla kota kullanabileceğimi, geçmek isteyip istemediğimi sordu. Öncelikle söylediği x rakamından daha düşük bir bedel ödüyor ayrıca, kotalarımı aşmadığımı hatta yarısına bile zor yaklaştığımı yeni kontrol ettiğimden bildiğim için kendisine hayır dedim. "Neden istemiyorsunuz?" dedi. Çünkü verdiğiniz bilgiler doğru değil dedim. Ellerinde büyük veri olmasına rağmen, bunu bu kadar yetersiz kullanan hatta "kullanıcı nasılsa kendi kullanım detaylarından habersizdir" gibi genel varsayımlarla hareket eden pazarlama ve satış kampanyaları eğer başarılı oluyorsa, bir de kullanıcının eğilimlerini bilen ve buna göre tekliflerle karşısına çıkan firmalar nasıl bir başarı elde etme fırsatını yakalarlar siz düşünün.

Google, bu büyük veriyi olabildiğince anlamlı olarak kullanabilecek bir firma namzetidir. Yıllardır tüm mesajlarımızı okur, tüm arama eğilimlerimiz bilir, girdiğimiz sayfaları aklında tutar. Bunun karşılığında tüm yaptığı ilgi alanınıza yakın olan reklamları size göstermektir. Ama mesela bir süredir aramakta olduğunuz telefon modeli ile ilgili en uygun teklifi size sunacak bir teknolojisi hala yoktur her nedense?

Facebook da aynı şekilde kullanıcıları hakkında son derece fazla bilgiye sahiptir. Ölçek olarak da bizim 13 milyon abonesi olan İnternet servis sağlayıcımızla karşılaştırıldığında 1 milyardan fazla kullanıcısına sadece sevgililer gününde sattığı ve gerçekte var olmayan sanal çiçekler üzerinden bile daha fazla gelir elde edebilir. Ancak onun da bu veriyi gerektiği gibi kullanarak düzgün bir pazarlama kampanyası ya da gelir modeli oluşturabildiğini söylemek mümkün değil.

O halde, veri gerçekten büyük ama bunu gerektiği gibi kullanıp, fırsata çevirebilecek cevherler pek yetişmiyor.

Elinize güzellik salonu ilanını tutuşturan elemandan bir adım öteye gitmiş bir yaklaşım da olsa, sadece bu kadar ilerleme için oldukça yüksek bir veri maliyeti öyle değil mi?

İyi günler dilerim.

Big Data ilginizi çektiyse konusunda benden çok daha bilgili Uğur Özmen'in yazılarını da okumanızı öneririm.

Sosyal Navigasyon (Seyir)

Yeni Medya ile Navigasyon, yani Seyir kavramını bağdaştırmak zor gelebilir. Seyir sistemleri genellikle profesyonel ekipler tarafından hazırlanan yazılım ve harita bilgilerine dayandırılır. Oysa sosyal dayanışma ile seyir sistemleri de daha etkin ve güncel olabilir.

Merhaba,

Web 2.0 ile kullanıcı tarafından oluşturulan içerik kavramı iyice hayatımızın parçası oldu. Ancak gün geçtikçe akla gelmedik pek çok alanda etkisini görüyoruz. Bu alanlardan biri de Seyir.

Seyir cihazları ile tanışalı yaklaşık 5-6 sene oluyor. Başlangıçta küçük ekranlı, durmadan konuşup bizi yolunu bilmediğimiz gideceğimiz yere götüren cihazlardı. Daha sonra gelişen akıllı telefonlar ile cebimize de girdiler.

Seyir cihazları İnternete erişmeye başlayınca öncelikle trafik bilgisini almaya başladılar. Trafik bilgisi ise en iyi o anda trafikte seyir halinde olan diğer kullanıcılardan gelen verilerden sağlanabilirdi.

Google kendi uygulaması Google Maps ile seyir hizmetini ve trafik bilgisini daha çok gelişmiş ülkeler ve ABD'de veriyor. Ülkemizde ise bu bilgileri ilk olarak Rus İnternet şirketi Yandex vermeye başladı. Başlangıçta Türk piyasasına akıllıca bir giriş olması için haritaların üzerinde trafik bilgisi vermeye başladı. Goggle bu hizmeti o dönemde Türkiye için vermiyordu. Halen de vermiyor. İlk etapta üzerinde GPS cihazı bulunan şirket araçlarından gelen veriyi kullanarak mobil cihazlar üzerinde çalışan harita uygulaması üzerine trafik bilgisi verildi. Daha sonra uygulamayı kullananların sağladıkları konum ve hız verileri ile trafik bilgisi paylaşımı ülkemizde de kullanıma girdi. Tabi sesli yönlendirme ile gidilecek yere alternatif yollardan gitmeyi sağlayacak bir seyir sistemi de uygulamaya eklenmedikçe tam olmuş sayılmaz ama Roma da bir günde kurulmadı öyle değil mi?

Büyük ölçekli şirket olduğunuzda hantallaşırsınız, ancak buna karşın mali imkanlarınız sayesinde yapamadığınız bir işi yapanı satın almak işlerinizi kolaylaştırır. Facebook, Microsoft, Google gibi firmaların geçmişleri böyle satın alma hikayeleri ile dolu.

Geçtiğimiz günlerde Google Waze isimli uygulamanın üreticisi olan İsrail firmasını bünyesine kattığını duyurdu. Waze'in uygulaması akıllı cihazlarda çalışan bir sosyal seyir programı. Kullanıcılar bunu yüklediklerinde sadece bedava bir seyir programına sahip olmuyorlar. Aynı zamanda kendileri de içeriğin oluşturulmasına haritaların güncelleştirilmesine ve düzeltilmesine katkı veriyorlar. 30 milyon kullanıcısı ile günden güne,  bir yerden, bir yere giderken edinilen bilgilerin ortak hafızaya aktığını düşünün. Basit bir örnek vereyim, önünüzde trafikte bir sıkışıklık olduğunda ya da uzun yolda hız kameralarının bulunduğu yerlerde durumdan haberdar olduğunuzda böyle bir yazılım işimize yaramaz mı? Alternatif yoldan gideceğiniz yere daha çabuk ulaşmak ve gereksiz yere fazla sürat cezası yememek güzel değil mi? "Canım sürat yapmasın kullanan" diyebilirsiniz ama zaten seyir yazılımından gelen uyarılar da kullanıcıyı daha dikkatli ve temkinli kullanmaya yönlendirdiği için amaca zaten ulaşılmış olmuyor mu?

Waze kullanıcıları yoğun trafik, kaza, polis çevirmeleri, yol onarım çalışmaları gibi konulardan gerçek zamanlı olarak haberdar olabiliyorlar. Hepsi kullanıcıların sağladığı veriler ile oluşturuluyor. Yine yollarda gerçekleşen değişikliklerin kullanıcılar tarafından işlenmesi ile harita son derece güncel olabiliyor. Facebook ile bağladığınızda ise arkadaşlarınızı nerelerde olduğunu, size yakın olup olmadıklarını da görebiliyorsunuz. Gerçi Google aldıktan sonra, kendi Google Plus sistemi ile daha entegre olacaktır ama Facebook da dışlanmaz sanırım. Bizde pek uygulaması olmasa da, en ucuz benzini satan istasyonları da görebildiğinizden para tasarrufu da sağlıyor. Adeta, ortak akıl gibi bir uygulama.

Google kendi kullanıcılardan da büyük bir kitleyi bu programın bünyesine girmesi sayesinde ekleyince gerçekleşecek sosyal ağın büyüklüğünü bir düşünün!

Seyir sistemi yazılımının bile sosyal olabildiği, ilginç bir dünyada, kitlesel bir değişimin ayak seslerini duyar gibi olmuyor musunuz?

Yeni Medya serimiz devam edecek.

İyi günler dilerim.

Twitter Özellikleri

Merhaba,

Twitter ile dizimize devam ediyorum ancak öncelikle güncel sayılabilecek bir gelişmeden söz etmek istiyorum. Mayıs 2013 ayının 3. haftası Yahoo'nun ünlü blog sitesi Tumblr'ı 1.1 milyar dolara satın alması ve bu satın almadan sonra "siteyi batırmayacağı"nı açılması ile sarsıldı.

Takip eden günde yine Yahoo'nun sahip olduğu Flickr fotoğraf sitesi kullanıcılara verdiği bedava depolama alanını 1 terabayt'a çıkardığını duyurdu. Kafanızda kolay canlandırabilmeniz için 6 megapikselde çekilmiş 500 binden fazla fotoğrafı siteye yükleyebileceğinizi söyleyeyim. Tabi eskiden kalma aylık 300 Megabayt yükleme sınırının devam etmesi halinde bu kotayı doldurabilmek için 250 yıldan fazla uğraşmanız lazım. En azından torunlarınıza bırakacak bir yükleme işiniz olur fena mı? Şaka bir yana sanırım bu eski yardım sayfasında yazanları kısa süre içerisinde düzeltir Yahoo. Hemen belirteyim, geniş kullanıcı kitlesi durumdan haberdar olup Flickr'a üşüşünce sistem aşırı yükten bir süre devre dışı kaldı. Yine yeni sistemde sosyalleşme belirtilerinin öne çıkması, Yahoo'nun oyunu kuralına göre oynamak istediğinin bir belirtisi sayılabilir.

Böylece Sosyal Medya konusunda bir süredir yerinde sayan Yahoo'nun bu hamlesinden sonra gözlerin Google'a döndüğünü söyleyebilirim. Daha iki hafta kadar önce resim, posta ve bulut depo alanı toplamını 15 GB'a çıkartarak birleştiren Google'ın böyle bir atak karşısında depolama alanı konusunda duruşunu değiştirebileceğini düşünüyorum. Sanırım Google, veri tarlalarına biraz daha yeni sabit disk ekleyecektir.

Blog dünyasında niş sayılabilecek bir alanda yoluna devam ederken çılgın bir bedelle satın alınan Tumblr'dan sonra, siz varın Twitter gibi başa güreşen bir Yeni Medya sitesinin ne kadar değerlendiğini kafanızda canlandırın. Halka arzdan sonra %30 değer kaybına uğrayan ve bu durum karşısında bir şeyler yapmaya başlayan Facebook'u da düşününce, Yeni Medya dünyasında bu yaz ilginç gelişmeler yaşamayı bekliyorum. Sanırım kullanıcılar açısından da keyifli bir dönem yakın görünüyor.

Tekrar konumuz Twitter'a dönelim.

Twitter'ın sade ve anlaşılabilir yapısı, Facebook karşısında önemli bir avantaj sağladı. Kolay kullanım yanında takip özelliği önemli bir başlangıçtı.

Hashtag
Ancak "#" diez ya da numara işareti ile başlayan kelimeler çok önemli bir gelişmenin anahtarı oldu. Artık kelimeler aranabiliyor ve bu kelimeler önem ve güncelliklerine göre sıralanabiliyordu. Böylece Twitter eğilimleri ortaya çıkmış oldu. Trends denilen eğilimlere bakılarak Twitter'da bahsedilen konulardan dünya ve yerel gündem ortaya çıkıyordu. Yeni Medya'da müthiş bir gelişme böylece ortaya çıkmış oldu. Bir süre sonra yerel eğilimler de kullanıcılara açıldı.

Twitter yapısındaki bu önemli gelişmenin olumsuz yönü manipülasyona açık olmasıydı. Trends'de yer alıp dünya gündemine oturabilme imkanı sonuna kadar kullanılınca, Twitter eğilimler konusunda üst seviyede bir moderasyon sistemini devreye aldı. Milyonlarca kullanıcı tarafından oluşturulan içeriğin Twitter gündeminde suni gündem oluşturmaması için gereken gücü ve dikkati, varın siz düşünün. Bu durumun sistemin özgürlükçü yapısına da bir yere kadar kötü etkisi olduğunu söylemek mümkün. Ancak, sanırım Twitter tamamen erişim engellemesine gidebilecek olan bizimki gibi ülkelerin tepkilerini önlemek için böylesi bir davranış şeklini geliştirdi.

Hashtag her ne kadar deneyimli Twitter kullanıcıları tarafından yoğun olarak kullanılsa da eğilimler konusunda gerçek zamanlı güncellemeler yapabilmek ve bunu Twitter'ın sol tarafındaki ilgili yerde gösterebilmek için sadece diez ile başlayanlar değil, an itibariyle yoğun olarak kullanılanlar da arama makinesinin görmesi gerekenlere eklenince, Twitter eğilimleri daha doğru sonuçlar verecek şekilde yeniden düzenlenmiş oldu.

Hashtag sayesinde, siz de güncel konudaki görüşlerinizi belirtirken daha fazla göze görünebilirsiniz. Bunun dönüşü daha çok takipçi olabilir. Popüleritenizi artırmak ve daha çok okunabilmek için hastag kullandığınız gönderiler işinizi kolaylaştırırlar.

Big Data
Ortaya çıkarılan verilerin büyüklüğü düşünülünce İnternet'teki diğer herşeye göre çok daha ilgi isteyen büyük veri yaratan Twitter'ı gönülsüzce izleyen Google eskisi kadar böyle şeylere dikkat kesilmeyecek şekilde algoritmasını yeniden düzenledi. Bu durum, organik trafiği biraz vursa da ekranlardan ve akıllı mobil cihazlardan devamlı takipte olan kullanıcıları çok etkilemedi.

Yeni Medya içeriğini oluşturan kullanıcıların istemedikleri bir şeyi yapmak çok kolay değil. Dolayısıyla, çok ve yaygın kullanılsa da servisler bir kulaklarını kullanıcıdan gelen tepkilere açık tutmak zorundalar. Kullanıcılara rağmen istenmeyen bir değişikliği gerçekleştirmeden önce iyi bir muhasebe yapmak varlığını sürdürebilemek için de bir zorunluluk.

İnternet'te ölçek önemli. Dolayısıyla, büyük olmanın gereği de, her yerde olmak. Yahoo'nun son atağı, daha önce yaşanan Google hizmet güncellemeleri ve Facebook'un gerçekleştirdiği görünüm güncelleştirmesi ve optimizasyon Yeni Medya'yı günden güne daha ilgi çekici hale getiriyor. Zaman zaman güncel gelişmelere değinmeye devam ettiğimiz dizimizin bir sonraki bölümünde Twitter özelliklerinden bahsetmeye devam edeceğim.

İyi günler dilerim.

Facebook İçindekiler ve Bazı Püf Noktaları

Merhaba, Yeni Medya alanında Facebook'dan bahsetmeye devam edeceğim.

Facebook hayata ilişkin ilginç ne varsa içeriğine dahil etme çabasında. Dolayısıyla İnternet'te ne ilgi çekiyorsa, Facebook'u onun peşinden giderken görmek şaşırtıcı değil. Bu durum karşısında Google gibi rakip devler cevabı, kendi yatay sosyal ağlarını kurarak verirken, pek çok dikey ağ kendi alanında ilerlemeye çalışıyor. İster istemez böyle ağların trafiğini kendisine çekemediğinde Facebook çareyi kendi bünyesine dahil etmekte buluyor. Bunlara, Friendfeed ve Instagram örnek verilebilir. Bir de dikey ağ gibi olup da aslında hedefleri Facebook gibi olmak olan devlerden Twitter'ı unutmamak lazım. Yeni Medya serisi içerisinde hepsine yer vermeye çalışacağım.

Biraz da Facebook'un içinde neler olduğuna bakalım.

İlk olarak bolca fotoğraf var, kişiler etiketlenebiliyor ve bu fotoğraflar beğeniye ve yorumlara açık. Tabi derinlerde bir yüz tanıma yazılımı da çalışıyor. Milyonlarca fotoğrafın sahibini yavaş yavaş öğreniyor Facebook. Aynısını Google da yapıyor. Burada komplo teorilerine girmeyeceğim, ama aklınızın bir köşesinde kalsın. Belki de bir gün sosyal medya siteniz sizi gözünüzden tanıyacak, kim bilir?

Video yüklemek de sosyal sitelerin olmazsa olmaz özelliği. Facebook içerisinde aynen fotoğralar gibi hareketli sesli görüntüleri paylaşmak ve bunlardaki kişileri etiketlemek, yorumlar yapmak mümkün.

Armağanlar var. Daha ilk açıldığı zamanlardan kalma bu gelir modeline göre; küçük bir çizimden ibaret olan hediyeyi 1 dolar karşılığında istediğiniz kişiye verebiliyordunuz. %50'si sevgililer gününde satılan bu sanal hediyelerin hiç de azımsanmayacak ölçüde gelir getirmesi doğrusu şaşırtıcı.

Kullanıcıların birbirleri ile alışveriş yapabildikleri pazar yeri erken dönemde Facebook'a gelir sağlamasa da kullanıcı çektiği ve biraz da eBay gibi bu işten kazanç sağlayanları üzdüğünü söyleyebilirim.

Etkinlikler ile kullanıcılar istedikleri kişileri davet etikleri bir etkinlik düzenleyip kaçının katılacağını öğrenebiliyor. "Arap Baharı" gibi beklenmedik bir etkisi de olduğuna göre işe yarayan bir özellik sanırım. Hayatı Facebook'da geçen çokça arkadaşınızla birlikte bir şeyler yapmak, bir yerlere davet etmek için iyi bir özellik. Ancak milletçe böyle programlı olmayı pek sevmediğimizden fazla kullanmadığımız bir hizmet. 

Mesajlaşma özelliğini, hem anında mesajlaşmak, hem elektronik posta olarak kullanabilmek mümkün. Ek olarak sesli, görüntülü mesajlaşmak da olmazsa olmazlardan. Üstelik bütün bunları aynı anda birden fazla kişiden oluşan gruplar halinde de yapabilirsiniz.

Takip özelliği ile arkadaş olmasanız da birini takip etmek ve paylaştıklarını görüp yorum yapmak Facebook'un yeni sayılacak özelliklerinden. Takip, kulağa biraz garip gelse de aslında Twitter gibi sosyal medya sitelerinden eksik kalan yanın tamamlanması olarak yorumlanabilir. Tabi takip ettiğiniz kişi istediği anda sizin onu takip etmenizi önleyebilir. Laf aramızda diğer karışık özellikler gibi bunu da yapmak için menüler arasında biraz çabalamanız gerekekiyor. 

Gizlilik ayarları Facebook'un en karışık alanı olmasının yanında vazgeçilmeyecek özelliklerden. "Sosyalleşeyim, paylaşım yapayım" derken sizi rahatsız edebilecek kişiler ve durumlardan uzak durmanız için en çok önem vereceğiniz kısım burası. Yabancı gözlerden uzakta durmak için mümkün olan tüm ayarları kullanmak biraz deneyim gerektiriyor. Ancak Facebook'a sosyalleşmeye geldiğinizi ve Facebook felsefesinin çok gizlenmenize imkan vermediğini unutmayın!

Beğen düğmesi. paylaşımlara verilecek en kolay ve zahmetsiz tepki yolu. Facebook'un pek çok güncel özelliğinin geldiği yer olan Friendfeed'den miras. Facebook gelişmekte olan Friendfeed sosyal medya sitesini ve ekibini bünyesine aldığında pek çok özellikle birlikte "beğen" yani "like" butonunu ekleyerek Sosyal Medya'da büyük bir etkiye neden oldu.

Reklamlar Facebook'un en güzel gelir sağladığı kısım. Reklamını yapmak istediğiniz her hangi bir ürünü, sayfayı, web sitesini kolayca bu yolla tanıtabiliyorsunuz. Gösterim Başına Ücret veya Tıklama Başına Ücret seçeneklerinden biri ile reklamınızı hazırlayıp yayınlamaya başlayabiliyorsunuz. Reklam bütçenizi belirleyip, sonucunu da ölçebileceğiniz güzel bir sistem. Google da benzerini kullanıyor.

Oyunlar Facebook'un uygulamalar kısmının en şişkin bölümü. Bir ara sanal tarlasını en iyi durumda tutmak için gece kalkıp ürün hasatı toplayanlar olduğunu düşününce bu oyunlar kısmının neden çok tuttuğu gayet açık sanırım. Tabi oyunların da güzel gelir getirdiğini belirtmek lazım. Oyunda kullanılan ufak tefek parçalar için bedelini verip satın alan oyuncular böylece tamamen sanal alış veriş yaparak ekonomiye katkı veriyorlar.

Başlıca bahsetmek istediğim Facebook özellikleri bunlar. Ancak bunlardan başka hizmetlerin olduğunu ve zamanla bunlara yenilerinin eklenebileceğini belirtmek isterim.

Facebook bütün bunları bünyesinde bulundurmak için sunucu tarlalarına ihtiyaç duyuyor. Bir de yedekler, denemeler yapılan makineler girince işin içerisine ABD'de bir kaç alan bulundurmak yanında, Avrupa ve Asya'ya yayılmak kaçınılmaz oluyor tabi. Ancak yine de Google'ınkilerin yanında Facebook sunucularının sayısı daha az.

Artık sadece masaüstü ya da taşınabilir bilgisayarlarla değil akıllı telefonlar, tabletler ile de Facebook'a ulaşılabiliyor. Eğilimin bu yönde olmasına bakılırsa Facebook'a her yerden ulaşabilmeyi de seviyoruz. İnternet'e erişen cihazlar ile sanki uygarlığın tüm birikimini cebimizde taşıyoruz.

Facebook'u sonuç itibariyle genişçe bir meydan gibi düşünün. Buradaki görünürlüğünüz size arkadaşlarınızla sınırlı gibi gelse de durum böyle değildir. Gizlilik ayarlarını çok sıkı hale getirmediyseniz, arkadaşlarınızın arkadaşları ikinci dalgada etkinliklerinizi görebilir. Paylaşımlar sayesinde kendi zaman akışınızda paylaştığınız içerik meydanın en uzağında duranların bile ekranlarında görülebilir. Bunu unutmadan, milyonlarca gözün önündeymişçesine hareket etmeniz yararınıza olacaktır. Unutmayın ki İnternet'te her hareketinizle iz bırakırsınız. Bu izlerden faydalanarak size ulaşılabilir.

Dizimizin gelecek bölümünde Yeni Medya sitesi Twitter konumuz olacak. 

Chrome OS

İşletim sistemleri bilgisayarların, akıllı cihazların, televizyonların bizler için bir şeyler yapmasını sağlayan önemli yazılımlar.

Bu konuda Microsoft'un yılardır süren bir hakimiyeti var. Bilgisayarlarımız hala Windows boyunduruğu altında çalışıyor. Akıllı telefonlar ise ios ve Android ile çoktan kurtuldular Microsoft hakimiyetinden.

Piyasada başka oyuncular da var. Mesela Apple yıllardır kendi kulvarında sağlam ama piyasanın hakimi olamadan ilerliyor. Linux ise sadece belli bir kitlenin kullandığı sağlam da olsa ticari olmadığı için piyasada yer edinemeyen bir işletim sistemi (ancak bu durum biraz olsun değişebilir). Chrome Os, kalbi Linux ile atan bir işletim sistemi.

Şimdi bu girişten sonra şunu düşünmenizi istiyorum. Bilgisayar ile ne yapıyorsunuz? Genellikle işlerinizi İnternet üzerinden hallediyorsanız giderek her türlü programın bu ağ üzerinden çalışabilir hale geldiği dikkatinizden kaçmıyordur sanırım.

Sanırım Chrome Os bu gidişat sürecek olursa akıllı bir yönde ilerliyor. Gelecekte bilgisayarlarımız Chrome Os ile çok daha hızlı bir şekilde çalışıp, her şeyi bulut üzerinde hallediverecek. Örneğin ofis uygulamaları, mühendislik, muhasebe tasarım programları, oyunlar hep bu şekilde cihazdan bağımsız kullanılabilecek (kısmen günümüzde oldu bile çoğu aslında).

Bütün bunlar olursa günün birinde Chrome Os piyasanın hakimi olacaktır.

Bakalım 2015 gibi masaüstü bilgisayarların işletim sistemleri de dönüşüp Google hakimiyetine girecek mi? Bana sorarsanız öyle olacak gibi ;)

Kötü Olma - Google Sloganı!

Sabah 5.50 gibi garip bir rüyanın verdiği sıkıntıyla uyandım. Rüyamda bir apartman içerisinde daire kapılarının  çevresinde dolanıyordum. Kapıların sağ alt tarafında ekranlar vardı. Her nasılsa, ünlü bir tiyatro oyuncusunun kapısının yanındaki ekranın üzerinde kocaman "MARKSİST" yazıyordu. Farkettim ki bu yazı bir etiket bulutunun en büyük etiketi ve Google sayfasının üzerinde yer alıyor. "İşe bak, artık kapının yanına yazıyorlar insanın düşüncelerini" diye düşünüp şaştım.

Böyle garip bir rüya sonrasında uyuyamadım ve televizyonu açtım. Ekranda Natgeo ve Google belgeseli yayınlanıyor. Bir an hala uyuyor muyum acaba diye düşündüm ama değil. Hakikaten belgeselde Google'dan bahsediyorlar. Biraz eski ama oldukça bilgilendiriciydi.

"Rastlantının bu kadarı mı olur?" derken Google'ın daha önce duymadığım bir mottosunu dile getirdiler. Meğersem Google'ın resmi olmayan sloganı Don't Be Evil (kötü olma) imiş.

Google dünya'nın bilgisini 3 düzine veri tarlasında saklıyormuş. Düşünsenize İnternet içeriği ve fazlası veriye aç dünyanın neyi nerede bulacağının anahtarı Google. Neredeyse veri konusunda rakipsiz.

Arama ve reklam konusunda bir dev. Ancak ne yaptıysa bir türlü sosyal medya konusunda dikiş tutturamayan bir dev aynı zamanda. Demek ki, sosyal medya söz konusu olunca çılgın algoritmalar yeterli olamıyor.  G+ deseniz birbirini tanımayan insanların kalabalığı tanımlaması çok iyi uyar bana göre ki sosyal olmaktan ancak bu kadar uzak olunabilir. Kim bilir, belki de bu durum şimdilik böyledir.

9/11 sonrası çıkartılan yasalarla istendiğinde elindeki her türlü bilgiyi devlete vermek zorunda olan, dünyanın bilgisine sahip dev ve karşısında bilgiye (istihbarat) aç devletler. Sanırım teknolojik dünyanın önündeki en büyük sorunlardan biri bu olsa gerek. Google kendisine devletten gelen bilgi taleplerini yanıtlıyor ancak bunların istatistikleri konusunda suskun. Tamam bu makaleye göre o kadar da suskun değil! ;) En azından istatistiki olarak. Ocak - Temmuz 2012 tarihleri arasında Amerikan Devleti yetkilileri 35 bin hesap hakkında bilgi talep etmiş ve bu talep sayıları giderek artıyormuş!

Google'ın artık Türkiye'de de bir ofisi var. Geçtiğimiz yıllarda "vergi vermiyorlar, bir temsilcilikleri bile yok" diye site erişimleri kapatılan Google temsilciliğini açtığından beri ne bir sitesinin erişimi kapatıldı, ne de "vergi vermiyorlar" diye bir şey duyuyoruz artık! Google elindeki bilgiyi (e-postalar, webdeki bilgiler, sosyal medya paylaşımlar vs.) akıtsa daha ne isterler sizce? Bilgi güçtür!

Günümüz dünyasında gel de "kötü olma" be Google! :)

Google Plus Çöp İçerik Cenneti Mi?

Google Plus çok kısa sürede inanılmaz bir çıkış yaptı. Gerçekten bunun bir başarı olduğu düşünülebilir. Kullanıcı sayısı bir anda çılgınca artan bu sosyal medya sitesi Facebook benzeri bir yapı yakalayıverdi. Ancak bir fark var. Facebook'daki arkadaşlarımızı neredeyse birebir tanıyoruz. G+ ise tanımadığımız ve dilediğimizce çevrelerimize eklediğimiz insanlarla dolu. Diğer fark ise daha iyi ve kolay kullanılabilir arayüz. Mobil uygulamasını da unutmamak lazım tabi.

Beni en rahatsız eden özelliklerden biri, daha önce pek çok sosyal paylaşım sitesinde paylaşılmış içeriğin yağmur gibi yağması. Kullanıcılar, adeta yıllardır biriktirmiş oldukları hareketli gif'leri eteklerinden döküyorlar. Paylaşılan diğer içerik deseniz, onlar da neredeyse tamama yakını naftalin kokuyor.

İnternet dünyasına çok emek vermiş IT girişimcisi bir dostum, "çöplük" olarak nitelendiriyor G+ ortamını. Galiba çok da haksız sayılmaz. Özgün içeriğe G+'da rastlamak pek mümkün olmuyor.

Sanırım akıllı hareketlerden biri G+ içine oyunları eklemek oldu. Ancak bu da Facebook'dan çok farklı bir hareketlenme sağlayabilecek bir manevra değil.

Sanırım acele etmeden gelecek diğer adımları da beklemek lazım.

G+ birden bire çok büyüdü dedim ya. Bakalım bunu avantaja dönüştürebilecek mi? Sanırım bu konuyu düşünmüşlerdir. Hazır daha önceki denemelerinde yakalayamadıkları kullanıcı sayısını bulmuşlarken bunu iyi değerlendirseler iyi olur.

Hadi Google göster kendini.

Sosyal İnternet

Gençliğimi yaşadığım günlerde "sosyal" kelimesi duyanlarda endişe uyandırırdı. Geçen onca zamandan sonra bu kelimenin çok fazla popüler olması adeta İnterneti yeniden tanımlaması da bir o kadar ilginç. Sanırım İnternet artık büyük sosyal bir ağ.


Google+ ile bir anda fazlaca öne çıkınca izleyen haftada ilk cevap biraz cılız da olsa Facebook'dan geldi.

Facebook hesaplarını sabah açıp, akşama kadar sadece bu sayfa üzerinden İnternet'e bağlı kalan buradan haberleşen, yeni arkadaşlıklar kuran, dizi, film ve komik videolar izleyen bir kullanıcı kitlesi sözkonusu.

Yayıncıların, reklamcıların ve daha pek çok alandaki girişimcinin dikkatini bu yeni gelişmeler çekiyor. İnternet kullanıcıları Sosyal Paylaşımı pek sevdiler.

Sosyal İnternet, eğilimleri ve stratejileri etkiliyor.

Blog yazmak için verilen uğraş da konu ile gerçekten ilgilenenlerin dışında eskisi kadar gerekli değil. Twitter hesabınıza bağlı Paper.li gibi bir hizmeti kullanarak akıllara zarar bir günlük gazete sahibi olmanız işten değil. Üstelik bunun için neredeyse hiç emek harcamak gerekmiyor. İşte aşağıda benim gazetenin sayfa görüntüsü var. Şaşırtıcı öyle değil mi?

Scoop.it de henüz sınırlı beta testi yapan bir servis. Bunda da kendi içeriğinizi arama sonuçlarından tek tek seçerek oluşturuyorsunuz. İlgi alanlarınıza göre oldukça ilginç kendi yorumlarınızı da katarak oluşturabileceğiniz akışınızı dilediğiniz sosyal ağ'da ya da blog sitesinde paylaşmanız da mümkün.

Tabi özgün içerik oluşturacaksanız hala en değerlisinin blog olduğu kuralı henüz değişmedi. Benzer bir özellik Google+ ile de geldi. Sizin için yine sizin tercihleriniz doğrultusunda seçiminize sunulan arama sonuçlarından dilediklerinizi Google+ üzerinden Sparks'la akışınızda, çevrelerinizle paylaşabiliyorsunuz.

Google+ Sosyal Medya alanında pek de başarılarla dolu olmayan bir yoldan önemli tecrübelerle geliyor. Wave ve Buzz'da başarısız olan Google bu defa Google+ ile sosyal ağların en iyi özelliklerin bir araya getirdi. Kullanıcılar bu yeni Google girişimini sevdiler.

Google kapsamındaki pek çok hizmette ciddi yenilikler gerçekleştiriyor. Blogger bunlardan biri. Artık eskisinden çok daha kolay bir blog sahibi olmak istediğiniz tasarımı ve ek özellikleri kullanmak mümkün. Kendi alan adınızla da blogunuzu yayınlamak mümkün. Maliyeti derseniz yıllık 10 Amerikan doları. Bazı küçük girişim ve işletmeler, düşük maliyetli ve kolay kullanımlı olmasından bu hizmeti kuruluşlarının sayflarını internette yayınlamada kullanıyor.

Blogger da sosyalleşme ile ilgili pek çok ek ile kullanılabildiği için onun da akıntı yönünde hareket ettiğini ileri sürebiliriz.

Youtube artık rastgele ya da yayıncının isteğine göre seçmeleri önümüze getirmiyor. Eğer Google hesabınızla giriyorsanız Sizin tercihlerinize göre, ilgi alanınıza uyan ve takip ettiğiniz kişilerin sağladığı içerikleri getiriyor önünüze. Yani artık Youtube bile sosyalleşmiş.

Facebook G+'a cevap olsun diye acele görüntülü görüşme özelliğini açtı. Skype'ın sağladığı hizmet net görüntülü ve temiz sesli. Facebook yaptığı geliştirme ve güncellemelerin yanında kullanıcı deneyimini kolaylaştırıcı sade ama fonksiyonel bir kullanım deneyimi yaşatmak için çalışsa iyi olur.

Facebook'un görüntülü görüşme özelliğini kullanmak için yüklenen programını inceleyen, işin meraklısı bilgisayar programcıları ilginç bir başka özelliğin de fırından çıkmak üzere olduğu bilgisini Sosyal Medya'da paylaştılar. Facebook da büyük ihtimalle müzik dinlenip indirilebilen bir hizmeti kullanıcılarına sunacak. Müzik indirme özelliği de kaçınılmaz olarak son derece önemli ve belki de müzik endüstrisinin geleceği burada yatıyor.

İnternet'te, eğilimlerin ne olacağını, neyin öne çıkabileceğini görmek için Google'ın son zamanlarda üzerinde çalıştığı ve öne çıkarmaya kararlı göründüğü hizmetlere bakmak yeterli. Müzik de bunlardan birisi. Büyük ihtimalle müzik indirme servislerini de sosyalleşmiş bir şekilde İnternet'te çok yakında kullanacağız.

Sosyal İnternet kulağa ilginç geliyor değil mi?

Stop.... Google+ Time!

Google+ birden bire fırlayınca ortaya, önce "Google Facebook yapmış koşun!" dedim. Şimdi ise Mc Hammer'ın parçasını söylerken durup "Stop Hammer Time!" deyişi geliyor aklıma.

Evet sosyal Medya dünyasında taşlar yerinden oynayacak mı yoksa bir iki geek dışında kimsenin ilgisini çekmeyecek mi? Şüphesiz göreceğiz.

Bu arada Facebook'un bu hareketlenmeye cevabı gelecekmiş.

Friendfeed kullanıcıları biraz satüre oldular ister istemez. Paylaşımlar gözle görülür seviyede azaldı.Umarım rekabet yüzünden Friendfeed gümbürtüye gitmez.

Çöp Bilgi Kaynağı

İnternette durmadan bir şeyler arayıp duruyoruz. Sonuçları incelediğimizde o kadar çok kopya ve işe yaramaz içerikle karşılaşmak zaman zaman hevesimi kırıyor. Dün gece eve geldiğimde, Ömer Seyfettin'in hayatı ve hikayeleri hakkında bir araştırma yaptım. Birbirinin tıpkısı, genellikle de oradan oraya kopyalanırken belirli sınırlamalar nedeniyle sonları kırpılmış içerik ile karşılaştım. Yani aynı içerik oradan oraya kopyalanmış bir yandan da bozulmuştu. Suyunun, suyunun, suyu ama o da atık su!

Genelde kopyalanan sitelerin bir kısmı, gelir elde etmek için çok aranan kelimeleri içeren çöp bilgi kaynaklarıydı. Hani Google arama linkine tıkladığınızda saçma sapan reklamlar görüp bir türlü aradığınız içeriğe erişemezsiniz ya tam ondan.

Bir de, "bana üye ol" deyip duran, sinir bozucu forum siteleri var. En çok içeriği bozan yerler, İnternetin prehistorik (tarih öncesi) paylaşım mecraları olan forumlar sanırım. Genellikle belli uzunluğun geçilmesi durumunda içeriği kırpıp sonunu yok ettikleri ve arama sonuçlarında öne çıktıkları için işi daha da içinden çıkılmaz hale getiriyorlar. Bizde bu tür siteler biraz fazlaca. Çalışmadan, emek harcamadan para kazanmayı pek seviyoruz. Biraz ondan, biraz da Google'ın da gelir modeli bununla uyuştuğundan bu garip durum sürüyor. Böylesi siteler yurt dışında da yaygın. Sanırım arama devi, durumun bal gibi farkında ancak ortadaki pastadan kocaman bir dilimi kendisi aldığından pek ciddi olarak konuya eğilmiyor.

Özetle, elinde olmasına rağmen, arama sonuçlarını düzeltmek istemeyen Google yüzünden bir şeyler arayıp yeni bir içerik üretme aşamasında çöpten öteberi toplar gibi hissediyorum kendimi. Çöpte bir şey ararsanız, ya yarısı yenmiş, bozulmuş, kırılmış ya da parçaları kaybolmuş ıvır zıvır bulursunuz ya işte aynen öyle. İşin kötüsü orijinalinin nerede olduğu da biliyor Google. Biliyor, ama söylemiyor!

Sanırım Google, Türk tarzı aramayı hak ediyor  (Hani arama kutucuğuna gideceğiniz sitenin adını yazarsınız da bir "com.tr" yazmaya üşendiğinizden aratırsınız ya aynen öyle).

Google Yasağı Nedenmiş?

Sansüre ve yasakların her türüne karşıyım. İnsan bir şeyi yapmayacaksa bunu kendi vicdanı ile muhasebe etmeli. Önüne başka birileri duvar çekememeli.

Kimse benim adıma, beni zararlı olduğunu düşündüğü içerikten korumamalı. Ben neye bakıp neye bakmayacağımı kendim belirlemeliyim.

Özetle bunları söyledikten sonra, Haziran 2010 başından beri bir çok hizmetine ulaşamadığımız Google'ın aslında yapılan bir IP adresi hatası nedeniyle kapandığını öğrendim. İnternet Teknolojileri Derneği'nin yaptığı suç duyurusunda her şey açıklanmış. Sözkonusu duyuruya http://inetd.org.tr/yasak/digiturk-sucduyurusu.pdf adresinden ulaşabilirsiniz. Her ihtimale karşı metni aşağıya da aldım.

Yanlış bir yasanın garip sonuçları ile uğraşacağımıza, kanun koyucu şu hatalı yasayı düzeltiverse ya!

------

ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI'NA
MÜŞTEKİ : İnternet Teknolojileri Derneği
VEKILI : Av. Nihad KARSLI-Av. Tünay CENGİZ-Av Ayşe Özerol-Av Murat
Çetinkaya-Av Emre Gök
Adres antette.
SANIK : Digitürk A.Ş., LigTV AŞ, İstanbul Basın Savcılığı, İstanbul 1. Sulh Ceza
Hakimliği, Türk Telekom A.Ş.
SUÇ : Görevi İhmal,
SORUŞTURMA NO: 2010/77916
DAVA KONUSU: Ligtv yayınlarının izinsiz yayınlayan şirketlerin engellemesinde ilgili IP
numarasının yanlış tespitle, olayla ilgisiz, Google hizmetlerini (maps..google.com) kullanan
milyonlarca internet kullanıcısı ve binlerce şirketin mağdur edilmesi, ve mahkeme kararını
yorumlayarak uygulanması nedeniyle kamu davası açılması istenmiştir.
AÇIKLAMALAR :
Digital Platform İletişim Hizmetleri A.Ş. (Digitürk) ve Pluton Televizyonculuk A.Ş (LigTV)
firmaları, LigTV'nin yayın haklarına sahip olduğu yayınları tekrar yayınladıkları ve izledikleri
gerekçesiyle İstanbul C. Savcılığı Basın Büroso yoluyla burdabak.com, burdabak.net,
burdabak.de, ligtvdevu.net, ligtv-izle.net, ligtv-izle.tv isimli sitelere 5101 nolu yasa ile degişen
5846 nolu yasa 4. gereğince erişimin engellenmesine İstanbul 1. Sulh Ceza Mahkemesi 2010/1337
Müt sayı ve 28/04/2010 tarihinde karar verdi.
Mahkeme bu kararı verirken ligtv-izle.tv nin IP adresi olarak, ghs.google.com ait IP'i verdi.
Söz konusu 74.125.43.121 nolu IP maps.google.com gibi pek çok katma değerli google hizmetleri
için hayati önemde bir IP'dir.
Bu ancak Digitürk ve Lig Tv'nin yanlış IP bildirmesi, Basın Savcılığı ve Mahkemenin ilgili
dilekçede yazılı IP doğrulamadan karara aktarması ile mümkündür. Açıkca bu görevi ihmal
gözüküyor. Mahkemenin bilirkişiye başvurması ve IP'leri bilirkişiye tespit ettirmesi gerekirdi.
Mahkemenin kararda yazdığı ve şu andaki IP'lerin durumu:
Site Mahkemenin IP'si Şu anki IP
Ligtv-izle.tv 74.125.43.121 216.239.{32,34,36,38}.21
Ligtv-izle.net 173.192.16.197 72.29.72.141
Ligtvdevu.net 173.192.16.197 69.42.208.{144,146,147}; 64.42.122.{131,132}
Burdabak.com 193.202.110.144 193.202.110.144
Burdabak.net 89.19.30.90 98.131.206.180
Burdabak.de 188.40.45.88 188.40.45.88
Karar “adı geçen sitelere servis sağlayıcıların içerik sağlayıcıya verdiği hizmeti durdurması
yoluyla, erişimin engellenmesini” söylüyor ama uygulama, en azından ligtv-izle.tv de
74.125.43.121 nolu IP'yi bloklama ile sonuçlandı. Milyonlarca internet kullanıcısının hizmeti
aksadı, zarar gördü. IP adresi bir binanın adresine benzetilebilir. Web sitesi ise bu binadaki bir
daireye benzetilebilinir. Bina tek bir daireye dönüşmüş de olabilir, ya da binlerce küçük
mağazadan oluşan bir iş hanı ya da alış veriş merkezi olabilir. Bunu araştırmadan, karar vermek,
binlerce site sahibini ve milyonlarca site kullanıcısına mağdur etmek anlamına gelecektir.
Türk Telekom A.Ş. ise bu olayda erişim sağlayıcı olmasına rağmen “ sağlayıcıların içerik
sağlayıcıya verdiği hizmeti durdurması” kararını IP bloklasması olarak yorumlamıştır. Bu yetki
aşımıdır.
04/05/2007 ve 5651 nolu yasanın 30/11/2007 tarihli 26716 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
erişimi engelleme konusunda bir norm belirlemiştir. Mahkemenin söz konusu site tek başına o
IP'yi kullandığı doğrulanmadığı sürece sadece Alan Adı yöntemi ile erişimin engellenmesi adil
olacaktır.
Görev ihmali nedeniyle milyonlarca internet kullanıcısını ve binlerce şirketin hizmeti aksamış, iş ve
zaman kaybına sebeb olmuştur.
HUKUKI NEDENLER : Anayasa, İlgili Uluslararası Sözleşmeler, Türk Ceza Kanunu ve ilgili
diğer mevzuat
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan ve Sayın Başsavcılığınızca kendiliğinden gözetilecek
olan nedenlerle, yukarıda belirtilen sanıklar hakkında gerekli hazırlık soruşturması başlatılarak
ilgililer hakkında kamu davası açılmasına karar verilmesini vekil edenim adına saygı ile sunu ve
istemde bulunurum.
28.06.2010

Google Çoook Para Ediyor

Barış Ünver'in (beyn.org) FriendFeed'deki mini blog girişinde Google'ın marka değeri 100 milyar doları geçti şeklinde yaptığı yorum ilgimi çekti. Hemen aşağıdaki yorumu gönderme ihtiyacı duydum. Google'sız İnternet düşünemiyorum. Diğer yandan bu durum korkmama yol açıyor. Bu kadar büyük gücü kendi yararı için kullanmamaları imkansız. Diğer yandan aynı konumda Microsoft olsaydı büyük ihtimalle şimdi yaptığımız her arama ve mesaj için para ödüyor olurduk. Gerçi reklamlar ile bir şekilde bunu gerçekleştiriyoruz. Ancak en azından cebmizden bir şey çıkmadığından canımız yanmıyor :) (Yoksa bunlar iyi günlerimiz mi göreceğiz). Google özellikle geniş ölçüde insanlardan direkt olarak bir bedel almadan hizmet sunması ile öne çıkıyor. Aynı zamanda isteyenlere reklam yapma isteyenlere de reklam yayınlama imkanını inanılmaz büyük kolaylıklarla sunuyor. Sadece kendi kazanmıyor kazandırıyor da. Çok şüpheci biri olmasam yanaklarından tutup öpesim geliyor :) Sanırım pazarlama ve ürün geliştirme konularında doğru yolda yürüyen küresel bir şirketle karşı karşıyayız. İnternetin dev şirketi mi demeli, internetten daha büyük şirket mi tam olarak karar vermedim. Bakalalım ilerki senelerde ne kadar büyüyecek ve ne derece büyüyecek. Sanırım işletim sistemi söylentileri bile Microsoft'un yöneticilerinin karabasan görmelerine yetmiştir. Gene de listede 2. sıradan izliyor olmaları bir miktar içlerini rahatlatıyordur. Ne, yılların Microsoft'u 2. sırada yeni yetme firmanın tozunu mu yutuyor? Peh!